Kolon Kanseri Nedir?

İçindekiler

Kolon kanseri, bir diğer adıyla bağırsak kanseri kalın bağırsağın kolon bölgesinde polip gelişmesiyle meydana gelir. Polipler erken evrede tespit edilmeleri halinde kanserleşmeden vücuttan uzaklaştırılabilir ve kolon kanseri gelişimi önlenebilir. Ancak poliplerin tespit edilememesi ve bağırsağın iç astarında çoğalıp büyümeleri kanser gelişimine neden olabilir. Kolon kanseri genellikle 50 yaş üzerinde görülen, kadın ve erkekleri etkileyen bir kanser türüdür. Tedavi edilmemesi veya ileri evrelere ulaşması halinde kolon kanseri vücudun diğer bölgeleriyle metastaz yapabilir.

Kolon kanseri, kolonun iç astarında yer alan hücrelerin anormal bir şekilde büyümesi ve kontrolsüz şekilde çoğalması sonucu gelişir. Kalın bağırsağın en uzun kısmı olan kolon ve rektum bölgesini etkiler. Kolon yapısının iç astarında polip olarak adlandırılan küçük hücre kümeleri gelişebilir. Polipler başlangıçta kanserli değildir. Ancak zaman içerisinde kanserli hücre haline gelebilirler. Poliplerin ihmal edilmesi ve gelişimlerini sürdürmeleri hâlinde kolon kanseri ile karşı karşıya kalınabilir. Polipler genellikle vücutta herhangi bir belirtiye sebep olmadığından kolonoskopi gibi genel tarama sırasında fark edilirler. Genel taramalarını ihmal edilmesi halinde poliplerin kanserleşmeye başladığı veya kolon kanserinin ileri evrelere atladığı sağlık durumları ile karşı karşıya kalınabilir.

Kolon Kanseri Neden Olur?

Bağırsak sağlığı ve kolon kanseri arasında yakın bir ilişki bulunur. Günlük beslenme şekli sindirim sistemi sağlığını etkilediği gibi bu sistem dahilinde yer alan kalın bağırsakları da etkiler. Aşırı miktarda yağlı yiyeceklerin tüketilmesi, kırmızı et ağırlıklı bir beslenme düzenine sahip olunması, sigara ve alkol kullanımı ve şişmanlık veya obezite bağırsaklarda polip gelişmesini tetikleyebilir. Bazı durumlarda genetik faktörler neticesinde de bağırsaklar polip üretmeye yatkın olabilir. Kullanılan ilaçlar, yaş, meme veya yumurtalık kanseri geçmişi, kronik kabızlık gibi etkenler sonucunda da bağırsak kanseri gelişebilir.

Bağırsak kanseri, erkeklerde daha sık karşılaşılan bir kanser türüdür. Genellikle 50 yaşın üstündeki bireylerde kolon kanseri ile karşılaşma olasılığı daha yüksektir.

Bağırsak Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Bağırsak kanseri, başlangıçta herhangi bir semptoma neden olmayan ve ilerlemesi halinde çeşitli semptomlar açığa çıkaran bir kanser türüdür. Erken evrelerde fark edilmesi genellikle rutin kolonoskopi taramaları sırasında gerçekleşir. Ancak bazı kişilerde dışkı yapısında değişiklikler, daha sık ishal veya kabız olma, dışkıda veya makatta kan görülmesi, istemsiz kilo kaybı veya karın bölgesinde ağrı veya gaz şikayetleri gelişebilir. Bu belirtilerin haricinde kolon kanseri belirtileri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

Dışkının rengi veya şeklinde değişiklik
İshal veya kabızlık
Dışkıda yumurta akı görünümüne benzer bir salgı varlığı
Bağırsakların yeterince boşalmadığı hissiyatı
Bulanık görüş
Yorgunluk veya halsizlik
Demir eksikliği anemisi
İstemsiz kilo kaybı
Kronik baş ağrıları

Kolon Kanserinin Evreleri Nelerdir?

Kolon kanseri 5 farklı aşamaya ayrılır. 0’dan IV’e kadar ayrılan bu evreler, kolon kanserinin türünü ve farklı dokulara yayılıp yayılmadığını simgeler. Yapılacak olan PET çekimleriyle kanserin evresi tespit edilebilir.

Evre 0: In situ karsinoma olarak adlandırılan bu aşamada kolon duvarının iç tabakası olan mukoza yapısında anormal hücre gelişimleri tespit edilir. Herhangi bir yere yayılım göstermeyen bu hücre veya dokulara müdahale edilmesi halinde kanser gelişimi önlenebilir.

Evre I: Birinci evrede kanser hücreleri, bağırsak duvarına doğru büyümeye başlamıştır. Henüz kas tabakası ötesine veya çevredeki lenf düğümlerine yayılım söz konusu değildir.

Evre II: İkinci evre 3 farklı türe ayrılır. Bağırsak duvarına doğru yayılmaya başlayan kanser hücreleri henüz lenf düğümlerine yayılmamıştır. Bağırsak duvarındaki yayılma miktarına göre Evre II kendi içerisinde A, B, C kategorilerine ayrılır. A evresinde kanser hücreleri kolon duvarının çoğuna yayılmıştır. Ancak duvarın dış katmanında herhangi bir büyüme söz konusu değildir. B evresinde kolon duvarının iç dış katmanı veya iç kısmında kanser yayılımı söz konusudur. C evresinde ise kanser yakınlardaki bir organa yayılma göstermeye başlamıştır.

Evre III: Üçüncü evrede kendi içerisinde A, B ve C kategorilerine ayrılır. Üçüncü aşamada kanser hücreleri lenf düğümlerine de yayılım göstermiştir. A evresinde kolon duvarlarının birinci veya ikinci katmanları da kanser hücrelerinden etkilenmeye başlamıştır. 1 ila 4 lenf düğümü arasında da kanser yayılımı söz konusudur. B evresinde kolon duvarının neredeyse tamamı kanser hücrelerinden etkilenir. C aşamasında ise kolonun dış katmanı veya lenf düğümleri kanser hücrelerine sahiptir. Yakınlardaki organ veya lenf nodları da kanser hücrelerinden etkilenmiştir.

Evre IV: kolon kanseri metastaz yapmış ve karaciğer, akciğer veya yumurtalıklar gibi diğer organ ve dokulara yayılım göstermiştir. Yine A, B, C evrelerine ayrılan dördüncü evrede A evresinde kolon kanseri bir organ veya lenf düğümüne yayılmıştır. B aşamasında kanser birden fazla organa yayılım göstermiştir ve lenf nodu da kanserden etkilenmiştir. C evresinde ise kanser hücreleri uzak organları, lenf düğümlerine ve karın bölgesinde yer alan dokulara yayılım göstermiştir.

Kolon Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Kalın bağırsak kanserinin erken aşamada tespit edilmesinde en etkili yöntem düzenli olarak yaptırılan endoskopik incelemelerdir. Özellikle ellili yaşların ardından veya kadınlar için menopoz dönemi sonrasında belirli yıl aralıklarında tekrarlanan kolonoskopi çekimleri poliplerin erken evrede tespit edilmesini sağlayabilir. Böylece kalın bağırsak kanseri gelişimi önlenebilir.

Kolon kanserine yönelik belirti gözlemleyen bir kişinin sağlık kuruluşuna danışması önerilir. Doktor yapılacak olan incelemeler kapsamında çeşitli tetkiklere başvurabilir. Öncelikle doktor, hastaya mevcut sağlık durumuna yönelik çeşitli sorular yönelterek anamnez alır. Semptom değerlendirmesi yapılması ardından daha detaylı incelemeler üzerine laboratuvar tetkiklerine başvurulur. Dışkı analizleri ve kan tahlilleri ile kişinin genel sağlık durumu değerlendirilir. Yapılacak olan radyolojik tetkikler sayesinde bağırsak yapısı görüntülenebilir. Kesin bir tanı yöntemi için ise endoskopik yöntemlere başvurulur. Kolonoskopi veya biyopsi gibi yöntemler sayesinde bağırsak yapısı yakından incelenebilir ve gerekli durumlarda doku örneği alınarak patolojik incelemeler yapılabilir. Kolon kanserinin söz konusu olması halinde alınacak olan biyopsi örneği ile kesin tanı konulabilir.

Kolon Kanseri Tedavisi

Kolon kanseri tedavisi, kanserin bulunduğu evre ve kişinin mevcut sağlık durumuna göre belirlenir. Bağırsak kanseri tedavisinde ilk başvurulan tedavi yöntemi genellikle cerrahi müdahaledir. Yapılacak olan cerrahi müdahale ile şüpheli dokunun veya kanser yayılımı gösteren bağırsak bölgesinin vücuttan uzaklaştırılması sağlanır. Bu aşamada birkaç farklı cerrahi girişim gerçekleştirilebilir. Polipektomi yöntemi en sıkı uygulanan yöntemler arasındadır. Kolonda yer alan kanserli poliplerin temizlendiği bu işlem kolonoskopi sırasında dahi gerçekleştirilebilir. Böylece poliplerin çoğalması ve kanserin yayılması önlenebilir.

Kanserin yayılmaya başlaması halinde kolektomi müdahalesi gerçekleştirilebilir. Bu işlem ile tümör gelişimi gösteren doku ve çevresindeki bazı sağlıklı dokular alınır. Ardından anastomoz adı verilen yöntem ile sağlıklı dokular tekrar birleştirilir.

Kolostomi ameliyatı uygulanması halinde gerekli dokuların çıkarılması ardından kalan dokular birleştirilemez. Bu tür durumlarda karın duvarından açılan bir açıklık ile kalın bağırsağın bir kısmı vücuttan dışarıya çıkarılır ve kişilerin sindirim sisteminin etkili bir şekilde çalışmasının devam etmesi desteklenir.

Yapılacak olan cerrahi girişimler ardından vücudun farklı yerlerine kanser hücrelerinin yayılmasını önlemek adına kemoterapi veya radyoterapi yöntemlerine başvurulabilir.

Kolon kanseri tedavisi hakkında detaylı bilgi için Whatsapp iletişim hattımıza ulaşabilirsiniz.